Zo maakten we de uitslagenvisualisaties voor de Provinciale Satenverkiezingen

De uitslagen-API, een tool voor web én tv en de verschillende visualisatievormen voor verkiezingsuitslagen: we hebben gelukkig al een paar keer kunnen oefenen. Toch is het altijd weer fijn om het eerste gekleurde vlakje automatisch op de kaart te zien verschijnen. Zoals vanouds ging die eer naar de Snelle Tellers op Schiermonnikoog (531 getelde stemmen in 1 uur en 22 minuten, ofwel gemiddeld zes stemmen per minuut). Skiermûntseach is overigens ook meteen  één van de acht gemeenten waar de PvdA de grootste werd.

De mobiele versie van de tool op de sites van de NOS, De Limburger en NU.nl

Even een waybackflashback. In 2015 maakten we al eens kennis met de Provinciale Statenverkiezingen, al was dat een stuk kleinschaliger dan nu. Onder andere NU.nl zette een aantal van onze graphics op een rijtje, maar dat was het wel zo’n beetje. Bij de jongste verkiezingen van 20 maart ging dat er anders aan toe. We ontwikkelden online-visualisaties voor 26 verschillende titels met ieder een eigen regiofocus en lik verf. Voor drie regionale omroepen, RTV Oost, Omroep Brabant en Fryslân, maakten we speciale Herman-de-Schermman-esque televisiegraphics voor tijdens de live-uitzending. Ook bouwden we een exportfunctie waarmee je (een deel van) de achterliggende cijfers kunt downloaden als Excelbestandje. Handig voor een snelle data-analyse, en NRC en de Volkskrant maakten daar nog op de avond zelf interactieve klikkaartjes mee.

Op de sites van deze media vind je de visualisaties terug

We hoefden het wiel niet helemaal opnieuw uit hoefden te vinden. Eerder coverden we namelijk de gemeenteraadsverkiezingen (2018), die voor de Tweede Kamer (2017), twee referenda (2018 en 2016) en de lokale verkiezingen in België (2018) al. Delen van het design konden we daarom hergebruiken, net zoals delen van de ‘achterkant’. Lekker circulair met code, dus.

Deze vijf schetsen dienden als basis voor de uiteindelijke webtool. 

Toch hebben we de ‘flow’ van de tool nog eens onder de loep gehouden. Want hoe navigeren mensen eigenlijk door zo’n visualisatie? Net zoals bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 hebben we gekozen voor een design met een grote zoekbalk (waarmee je, naast een klik op de kaart, de resultaten voor een specifieke provincie of gemeente kunt opzoeken) en tabjes om tussen de verschillende soorten uitslagen te switchen. Het design lijkt daarmee op die van een mobiele app, en is dan ook – sorry voor de cringeworthy modeterm – mobile first ontworpen.

Maar 26 verschillende eindgebruikers betekent ook 26 verschillen qua partijkleuren, taalgebruik, kaartuitsneden en invalshoeken. Titels moeten deze zaken zélf aan kunnen passen, vinden wij. Daarom koppelden we een spreadsheet aan de tool, waarmee gebruikers hem op 50 verschillende punten eenvoudig konden customizen. Zo vertaalde Omrop Fryslân de tool zelf naar het Frysk en selecteerde BN De Stem een kaartuitsnede van West-Brabant en delen van Zeeland.

Schetsen van de mobiele versie van de tool met een deel van de tekstjes die gebruikers aan konden passen

Eigen kleuren? Check. Eigen tekstjes? Check. Eigen kaartuitsnede? Check. Zijn we er dan? Hmmnee. We wilden de afnemers van de tool nog meer flexibiliteit geven. Want zodra de eerste uitslagen binnendruppelen is een gemeentekaart goed om de graphic mee te openen. Als later op de avond de provincies compleet zijn, is die kaartweergave handiger. Of wil je – met name in het geval regionale media – direct door naar de staafdiagram met de zetels in een bepaalde provincie. En voor de volgende ochtend: heeft de coalitie eigenlijk nog wel een meerderheid in de Eerste Kamer? Met een speciale wizard kunnen gebruikers zelf aangeven of ze met een bepaalde tab, gemeente of provincie willen beginnen. NRC maakte op manier voor hun liveblog losse graphics voor alle provincies en een aantal grote steden.

De wizard

Tot slot de vertaalslag van browser naar beeldbuis. Dat deden we bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 voor het eerst, al zat developer Erik destijds wel bij Omroep West in de schakelwagen om te zorgen dat de televisiegraphics juist op het huis-tuin-en-keukenscherm terecht kwamen. Nu niet meer. Voor drie omroepen maakten we een televisieversie van de webtool, die het zelfde werkt maar een andere zelfde look-and-feel  heeft. Onder andere Omroep Brabant gebruikte deze visuals tijdens de live-uitzending op een scherm (bekijk hier de bewegende beelden).

De televisieversie van de webtool op het scherm tijdens de live-uitzending van Brabant Kiest (Omroep Brabant)

Is daar een moeilijk touchscreen voor nodig? Of een zendwagen met snelle schakeltechnicus (en/of developer Erik)? Nee joh. We bouwden een simpele webinterface waar iemand in de studio op een computer of ipad per gemeente de graphics kon activeren. Eazy duz it!

In totaal zijn alle graphics gezamenlijk bijna 12 miljoen keer bekeken. Op hoogtepunt haalden deze visuals 30 duizend pageviews per minuut. De eindresultaten vind je onder andere hier: